Qpinch: van restwarmte naar CO₂-vrije energie

Samen met UGent heeft Ducheyne dat proces verfijnd voor industriële warmterecuperatie. In tegenstelling tot warmtepompen gebruikt het gepatenteerde Qpinch-proces amper energie. Het resultaat? ‘Besparingen op de elektriciteitsuitgaven tot 30 procent, wat de terugverdientijd van de technologie significant inkort’, zegt Ducheyne

Qpinch bestaat ondertussen tien jaar. Zijn eerste industriële klant was het internationale chemiebedrijf Borealis, dat in Vlaanderen onder andere een vestiging heeft in Zwijndrecht, in de Antwerpse haven. ‘Onze technologie heeft, in de grootste chemische cluster van Europa, een potentieel voor een CO₂-besparing van 200 megawatt per jaar. Zijn wij daarmee dé oplossing voor de groene transitie? Nee, maar we zijn een puzzelstukje in het geheel, naast zonne- en windenergie, die niet altijd beschikbaar zijn.

‘Wij kunnen de industrie wel van een constante stroomproductie voorzien, wat uiteraard cruciaal is’, vult Ducheyne aan. Het is geen toeval dat het hoofdkwartier van Qpinch – de voorbije jaren uitgegroeid tot een scale-up met een twintigtal medewerkers – in de haven van Antwerpen ligt. ‘We konden onze proeffabriek in een leegstaande loods onderbrengen en in het hart van de haven, snel bij onze klanten en vlot bereikbaar voor medewerkers.

Om impact te kunnen hebben met onze installaties moeten wij op schaalgrootte spelen. Wij mikken dus op grote volumes, en grote bedrijven vind je in de haven. Het hoeven trouwens niet per se chemische bedrijven te zijn, we gingen ondertussen ook in zee met bijvoorbeeld voedingsbedrijven’, zegt Wouter Ducheyne.

Of je de technologie van Qpinch ook zou kunnen inzetten voor residentiële doeleinden? ‘Warmte aanwenden om huizen of kantoren te verwarmen is niet optimaal. Voor zulke verwarming volstaan lage temperaturen, en je hebt er maar ongeveer een derde van de dag energie nodig, die zou dus verloren gaan. De industrie draait daarentegen 24 uur op 24 uur en heeft vaak behoefte aan warmte op hoge temperaturen.’ 

Volgens Ducheyne is de hele regio tussen Zeebrugge en Antwerpen één grote economische zone. ‘Zeker als je dat uit internationaal perspectief gaat bekijken. Een schaalvergroting kunnen wij dus alleen maar toejuichen. In de fusie tot Port of Antwerp-Bruges zie ik alleen maar voordelen. Het ecosysteem wordt groter en daarmee ook de visibiliteit van wat wij doen. Trouwens, het is geen toeval dat veel multinationals hier pionieren met nieuwe technologie. Ook wij kunnen rekenen op Vlaamse en Europese subsidies waardoor de investering voor bedrijven beter meevalt. Later exporteren ze deze CO₂-besparende innovatie dan in andere landen binnen de groep.’