Water is van levensbelang voor een haven en haar omgeving. Het is belangrijk dat er voldoende proper water door de haven stroomt. Dit om ervoor te zorgen dat de haven altijd toegankelijk blijft voor schepen en dat industriële processen blijven draaien.
De klimaatopwarming brengt risico’s met zich mee, zoals overstromingen, maar ook droogte. Hoe zorgen we ervoor dat onze haven hiertegen opgewassen is en er voldoende water in onze dokken zit? Hoe zorgen we met andere woorden voor een transitie naar een klimaatadaptieve haven?
Samen met onze partners zetten we actief in op duurzame en circulaire oplossingen. Daarom springen we bij het Havenbedrijf zo zuinig mogelijk om met water. Daarnaast stimuleren we ook bedrijven in het havengebied om water te recycleren of andere waterbronnen dan drinkwater te gebruiken. Op die manier willen we de beschikbaarheid van water voor haven en industrie garanderen.
Daarom hebben we alle bronnen en waterverliezen van de dokken in kaart gebracht via het waterbalansmodel van de KULeuven. Hiermee kunnen we scenario’s doorrekenen zoals de impact van de klimaatverandering (zeespiegelstijging en langere drogere periodes). Om de verliezen beter in kaart te brengen en de sluisoperaties te optimaliseren, sporen we de lekken op ter hoogte van de zeesluizen. Met de dokpeilbeheerapplicatie geven we het coördinatiecentrum meer inzicht in de toekomstige regenval en de getijden van de Schelde zodat ze actie kunnen ondernemen om het dokpeil op het gewenste niveau te houden.
Samen met onze partners plaatsten we verschillende slimme sensoren in de Antwerpse dokken. Deze sensoren meten onder andere de geleidbaarheid of het zoutgehalte en de temperatuur van het dokwater.
Bij extreme droogte bestuderen we of het mogelijk is om in Antwerpen via een pompinstallatie water uit de Schelde naar de havendokken en het Albertkanaal kunnen sturen.
In Zeebrugge is de situatie anders, want de dokken en het Boudewijnkanaal worden gevoed vanuit het kanaal Gent-Brugge. Bij extreme droogte kan het bovendebiet daarvoor tijdelijk onvoldoende zijn. Er wordt over gewaakt dat bij seizoensgebonden wisselingen de zouttong vanuit zee niet ver landinwaarts dringt.
Port of Antwerp-Bruges stimuleert hergebruik van de waterstromen binnen een bedrijf en tussen bedrijven onderling. Zo willen we waterkringlopen sluiten en ervoor zorgen dat er zo weinig mogelijk water verloren gaat.
Een paar voorbeelden:
In Antwerpen trekken we bedrijven aan die inzetten op circulaire economie en streven we ernaar om zoveel mogelijk water te hergebruiken. Met het project Waterkracht zullen Ekopak en Water-link een vooruitstrevende waterfabriek installeren die het door Aquafin gezuiverde afvalwater van de inwoners van Antwerpen zal omzetten naar kwalitatief en duurzaam koelwater voor bedrijven in de haven. Bij volle capaciteit zal de fabriek tot 3000 m³/u aan water kunnen produceren, zodat op jaarbasis minimum 20 miljard liter afvalwater kan worden hergebruikt.
Een goede kwaliteit van het water in de haven is niet alleen belangrijk voor de fauna en de flora, maar ook voor omliggende bedrijven. Zij gebruiken dokwater voor een aantal van hun processen. Daarom monitoren we de waterkwaliteit en houden we reinigings-en opruimacties. Op die manier maken we de transitie naar een propere haven.
Port of Antwerp-Bruges werkt hard rond preventie en maatregelen om plastic en zwerfvuil in de omgeving te voorkomen.
Waar is het water vervuild en hoe komt dat? Om dat te weten onderzoekt Port of Antwerp-Bruges iedere maand de kwaliteit van het water.
Vissen hebben niet alleen proper water nodig. Er moet ook genoeg te eten zijn. Door bijvoorbeeld gladde kaaimuren ruwer te maken, ontstaat een schuilplaats waar kleine waterdiertjes graag wonen. Daar zijn vissen dol op. Om te zorgen dat de vissen zich in de haven ook voortplanten, is er een ‘paaizone’ voorzien aan de Lillobrug in Antwerpen. Dat is een veilige plaats waar vissen ongestoord hun eitjes kunnen leggen.
De vissen zwemmen door een buis in de kaaimuur naar de paaizone. Als ze groot genoeg zijn, zwemmen de nieuwgeboren vissen naar de haven en de Schelde. Zo beschermen en stimuleren we het waterleven.
Water stopt niet aan de grenzen van het havengebied. Daarom gaan we zowel op vlak van kwantiteit als kwaliteit in overleg met verschillende stakeholders en andere waterloopbeheerders.
Water stopt niet aan de grenzen van het havengebied. Daarom gaan we zowel op vlak van kwantiteit als kwaliteit in overleg met verschillende stakeholders en waterloopbeheerders. Daarnaast volgen we de Europese en Vlaamse regelgeving op en zorgen we als regulator voor heldere regelgeving, bijvoorbeeld vanuit de Havenpolitieverordening en vanuit het concessiebeleid.
