For 150 years, the towage service has played a crucial role at the port. From steam to innovation, the evolution is impressive. This anniversary year, we look back on a rich history of craftsmanship and progress.
The story of the Antwerp towage service begins in 1863. Ships then no longer had to pay tolls on the Scheldt. The result: traffic on the river increased, and a towage service became necessary. On the Scheldt itself, a private company was operating; at the docks, a towage company through a concession from the City of Antwerp. On 2 June 1875, the Antwerp city council decided to purchase that company's three steam tugs and provide its own towage service.
De liefde voor sleepboten zit bij de familie Van Laken al vier generaties in het bloed. We spraken met Patrick en zijn zoon Mathias, twee van de jongste telgen van een familie verbonden met de haven.
From foremast to AI, our towage service continues to innovate
Today, 150 years later, the towage service is still alive and kicking. The service has evolved considerably in the meantime, though. For example, the first wooden tugs ran on steam, whereas we are now testing new technologies such as hydrogen, methanol and electrically powered steel tugs.
Onboard communications have also made some great strides. In 1875, you called for a tug by hoisting a Belgian flag on the foremast. Today, AI and innovative digital tools support planning. And whereas, in the early years, tugs towed an average of 4,000 ships annually, by 2024 it was nearly 21,000.
To carry out all those towage operations, the towage service owns 19 vessels. It employs a total of about 350 employees, spread across Fleet Operations, Technical Fleet and other departments. Together, these ensure that even the biggest sea giants can enter the port safely.
For all of 2025, we will be putting the towage service in the spotlight.
Patrick: “De Van Lakens zijn van oudsher binnenschippers. Onze familie is geboren op het water. Na de geboorte van mijn vader zijn mijn grootouders aan wal gegaan. Mijn grootmoeder had watervrees. Frans, mijn grootvader, is dan kapitein op een sleepboot geworden. Dat was het begin van zijn fascinatie voor sleepboten. En die passie heeft hij doorgegeven aan de volgende generaties.”
Patrick: “Varen met een sleepboot vraagt veel behendigheid. Het kleinste verkeerde manoeuvre kan het schip tegen de wal of de brug doen varen.”
Mathias: “Bij mij is het begonnen toen ik als jongetje ’s nachts eens mocht meevaren op een sleepboot met mijn oom. Ik herinner me de vele lichtjes van de tankinstallaties die we voorbijvoeren. Het leken wel kleine steden.”
De sfeer onder de collega’s is fantastisch. Ik hoop hier te kunnen blijven tot mijn pensioen.
Patrick: “Ik heb een technische opleiding gevolgd. Op een baggerschip kon ik na twee jaar al aan de slag als machinist. Op een sleepboot duurde dat vijftien jaar.”
Mathias: “Oorspronkelijk wou ik helemaal niet in de haven werken. Ik vond het er allemaal nogal ouderwets uitzien en ben metaalbewerking gaan studeren. Later kreeg ik de smaak toch te pakken, door de verhalen van mijn ouders en vrienden. Ik kon starten als bootman bij de sluizen. Vandaag ben ik port authority supervisor. De haven is intussen trouwens een heel moderne omgeving geworden.”
Patrick: “Varen met een sleepboot was vroeger een stuk gevaarlijker. De schepen waren nog uitgerust met gewone schroeven. Door het turbulente schroefwater ging het schip vaak schuin hangen, met het risico op kapseizen. De schepen van vandaag zijn veel veiliger. De aandacht voor persoonlijke veiligheid is ook veel groter: je draagt nu beschermingsmiddelen zoals een helm, fluohesje en reddingsvest. Dat was vroeger niet zo.”
Mathias: “Door dat gevaarlijke leven was de omgang tussen de bemanning ook een stuk ruwer. Mijn vader heeft ooit een vlaai tegen zijn oren gekregen omdat hij een paar keer dezelfde fout maakte. Dat kan nu niet meer. Vandaag communiceren we nog altijd rechtuit, maar wel respectvol.”
Mathias: “Ja, de sfeer onder de collega’s is fantastisch. Ik hoop hier te kunnen blijven tot mijn pensioen.”
Patrick: “Toen mijn vader mij die vraag stelde, heb ik exact hetzelfde antwoord gegeven.”
Mathias: “Ik wil niets pushen, maar als mijn kinderen een beetje van mijn genen meekrijgen, is de kans reëel dat ze op een sleepboot terechtkomen.”
Patrick: “En anders zal den bompa wel een handje helpen (lacht).”
Want to keep up to date about everything that's going on in the port? If so, subscribe to one or more of our newsletters. You will then receive updates about the latest developments and events directly in your mailbox.
